- γρίππη
- Οξεία λοιμώδης νόσος του αναπνευστικού συστήματος με γενικευμένα σωματικά συμπτώματα που προκαλείται από τύπους του ίδιου ιού. Μεταδίδεται πολύ εύκολα και συχνά προκαλεί μικρές εποχικές χειμερινές επιδημίες, σπανιότερα μεγάλες επιδημίες και πανδημίες. Υπάρχουν τρεις ομάδες τύπων του ιού γ., Α, Β και C, με σοβαρές διαφορές μεταξύ τους, αλλά και σε κάθε ομάδα υπάρχουν διάφοροι τύποι με διαφορετικούς αντιγονικούς χαρακτήρες, που δεν είναι σταθεροί αλλά μεταβλητοί. Ο ιός της γ. έχει ιδιαίτερο τροπισμό προς τα επιθηλιακά κύτταρα των ανώτερων αναπνευστικών οδών, όπου εκδηλώνονται και τα πρώτα συμπτώματα όπως η γριππική φαρυγγοτραχειίτιδα (με πονόλαιμο, αίσθημα βάρους στο στήθος, ερεθιστικό βήχα) με σημαντική επιβάρυνση ολόκληρου του οργανισμού. Ο πυρετός, που συχνά παρουσιάζεται απότομα, είναι υψηλός, ο ασθενής αισθάνεται πονοκέφαλο και μυϊκούς πόνους ιδιαίτερα στην πλάτη, στη μέση και στα κάτω άκρα, καθώς και έντονο αίσθημα κόπωσης. Στις περισσότερες περιπτώσεις η νόσος εξελίσσεται μέσα σε τρεις-τέσσερις ημέρες, ενώ η περίοδος της ανάρρωσης είναι μακρά και χαρακτηρίζεται από επιμονή των καταρροϊκών φαινομένων και του αισθήματος κόπωσης. Άλλες φορές η εξέλιξη της νόσου είναι βαριά και γρήγορη, με ταυτόχρονη συμμετοχή του αναπνευστικού, του γαστρεντερικού ή του νευρικού συστήματος. Η γ. μπορεί εύκολα να επιπλακεί με ιογενή ή μικροβιακή πνευμονία που προκάλεσε πολλούς θανάτους στην πανδημία του 1918. Οι διαφορετικοί αντιγονικοί τύποι του ιού της γ. φαίνεται να εμφανίζονται σε χρονικούς κύκλους. Οι μικρές επιδημίες γ. εμφανίζονται κάθε 2-3 χρόνια· οι μεγάλες επιδημίες φαίνεται ότι έχουν έναν κύκλο 25-30 ετών και το φαινόμενο αυτό αποδίδεται σε μεταλλάξεις του ιού που μεταβάλλουν τις αντιγονικές του ιδιότητες. Έτσι η επιδημία γ. του 1946 οφειλόταν σε ιό ομάδας Α, τύπου A1, ενώ η επιδημία του 1957, στον τύπο Α2. Το 1968 απομονώθηκε από μία επιδημία στο Χονγκ Κονγκ, που το κοινό την ονόμασε επιδημία του Μάο, μία νέα παραλλαγή του ιού Α2. Η επιδημία ήταν μικρής έκτασης. Ο ιός που προκάλεσε την επιδημία του 1969, η οποία εξαπλώθηκε σχεδόν σε όλη την Ευρώπη, οφείλεται επίσης στον τύπο Α2, παραλλαγή του Χονγκ Κονγκ. Οι παραλλαγές αυτές του ιού της γ. κάνουν προβληματική την παρασκευή προφυλακτικού εμβολίου, γιατί θα πρέπει κάθε φορά να παρασκευάζεται το εμβόλιο από τον ιό της παρούσας επιδημίας. Ο ετήσιος προληπτικός εμβολιασμός των ομάδων υψηλού κινδύνου (άτομα άνω των 60 ετών, ασθενείς με χρόνια καρδιακή, αναπνευστική, νεφρική ή ηπατική νόσο ή σακχαρώδη διαβήτη, άτομο ανοσοκατεσταλμένα, καρκινοπαθείς, προσωπικό επαγγελμάτων υγείας, τρόφιμοι ιδρυμάτων) είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Η θεραπευτική αντιμετώπιση της νόσου περιλαμβάνει ανάπαυση, άφθονα υγρά, ανακούφιση των συμπτωμάτων με αντιπυρετικά, αντιφλεγμονώδη και φαρμακευτική αντιμετώπιση των επιπλοκών, όπως για παράδειγμα χρήση αντιβίωσης στη μικροβιακή πνευμονία. Αντιικά φάρμακα έχουν χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη και τη θεραπεία με σχετική επιτυχία, όμως μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί ειδική αγωγή.
Dictionary of Greek. 2013.